Անդրանիկ Վարդանեան

17 Նոյեմբերի, 2023

#CyHubCTF2023

սկսում ենք սերւէրները թարմացնելով՝

# freebsd-update fetch && freebsd-update install
Looking up update.FreeBSD.org mirrors... 3 mirrors found.
Fetching metadata signature for 13.1-RELEASE from update1.freebsd.org... done.
Fetching metadata index... done.
Fetching 2 metadata patches.. done.
Applying metadata patches... done.
Fetching 2 metadata files... done.
Inspecting system... done.
Preparing to download files... done.
Fetching 255 patches.....10....20....30....40....50....60....70....80....90....100....110....120..
..130....140....150....160....170....180....190....200....210....220....230....240....250.. done.
Applying patches… done.

ստուգում ենք՝

root@srv0:~ # freebsd-version -kru
13.1-RELEASE-p1
13.1-RELEASE-p1
13.1-RELEASE-p1

ապա թարմացնում են ՕՀ֊ի թողարկումը՝

root@srv0:~ # freebsd-update upgrade -r 13.2-RELEASE
Looking up update.FreeBSD.org mirrors... 3 mirrors found.
Fetching metadata signature for 13.1-RELEASE from update2.freebsd.org... done.
Fetching metadata index... done.
Fetching 1 metadata patches. done.
Applying metadata patches... done.
Inspecting system... done.

The following components of FreeBSD seem to be installed:
kernel/generic kernel/generic-dbg world/base world/lib32

The following components of FreeBSD do not seem to be installed:
world/base-dbg world/lib32-dbg

Does this look reasonable (y/n)? y

Fetching metadata signature for 13.2-RELEASE from update2.freebsd.org... done.
Fetching metadata index... done.
Fetching 1 metadata patches. done.
Applying metadata patches... done.
Fetching 1 metadata files... done.
Inspecting system... 

դէ հիմա սպասում ենք։

Fetching files from 13.1-RELEASE for merging... done.
Preparing to download files... done.
Fetching 5595 patches.....10....20.[…]..5590.. done.
Applying patches… done.
Fetching 576 files... ....10..[…]..570... done. Attempting to automatically merge changes in files... done.
To install the downloaded upgrades, run "/usr/sbin/freebsd-update install".

դէ հիմա էլ տեղակայում ենք

root@srv0:~ # /usr/sbin/freebsd-update install
Installing updates...
Kernel updates have been installed.  Please reboot and run
"/usr/sbin/freebsd-update install" again to finish installing updates.

օկ, դէ հեսա reboot անեմ։

shutdown -r now

ապա կարող ենք ստուգել եթէ պատրաստ ա թարմացումները ու տեղադրել՝

root@srv0:~ # /usr/sbin/freebsd-update updatesready
There are updates available to install.
Run '/usr/sbin/freebsd-update install' to proceed.
root@srv0:~ # /usr/sbin/freebsd-update install
Installing updates...Scanning //usr/share/certs/blacklisted for certificates...
Scanning //usr/share/certs/trusted for certificates...
Scanning //usr/local/share/certs for certificates...
 done.
root@srv0:~ # freebsd-version -kru
13.2-RELEASE-p4
13.2-RELEASE-p4
13.2-RELEASE-p5

պատրաստ ենք մնացած քայլերին (։

Պատասխանել մեյլով

Անդրանիկ Վարդանեան

4 Նոյեմբերի, 2023

Այո, լուրերը ճիշտ են՝ կազմակերպում ենք նոր Capture The Flag (գրաւիր դրօշը) մրցոյթ CyHub֊ի հետ։

Անցեալ տարի ուղիղ եթերով բլոգում էի թէ ինչպէս եմ կարգաւորում սերւէրները եւ առաջադրանքները։ Այս տարի էլ նոյն եմ անելու CyHub CTF 2023 պիտակի տակ։

Մի՛նչ։

#CyHubCTF2022

#CyHubCTF2023

Պատասխանել մեյլով

Անդրանիկ Վարդանեան

31 Հոկտեմբերի, 2023

Մի ժամանակ ամէն ինչ գնում էր իմ բլոգից դէպի Twitter, Telegram եւ մնացած այլ տեղերը որտեղ մարդիկ կան, որտեղ մարդիկ հետեւում են այլ մարդկնաց։

Հիմա էդ բոլոր «ֆիչրները» անջատել եմ։ Մի տեսակ ձանձրացել եմ մարդկանց բացատրելով թէ ինչքան կարեւոր բան է RSS֊ը եւ բլոգը, ու շատ եմ հոգնել համոզելով որ «դէ բլոգ բաց էլի, բոլորս հետեւենք քեզ»։

Հիմա ամէն ինչ կը մնայ այստեղ, չի գնայ այլ «տեղ»։ Եթէ ուզում են կարդալ, թող սովորեն համացանցից օգտուել։

Պատասխանել մեյլով

Հղում

Բարի սովորոյթներ — Յակոբ Միքայէլեան:

Ես սովորութիւն ունիմ շէնքի աստիճաններուն վրայ դէմս ելլողին «բարի լոյս» կամ «բարեւ» մը ըսել, մեր հալէպեան սովորոյթները այստեղ կրկնելով, սակայն բարեւդ կա՛մ օդը կը մնայ, կա՛մ ալ անակնկալի եկած մէկուն նման՝ քիթին տակէն բան մը կը պատասխանէ, թերեւս ալ մտքերնէն կ՛ըսեն՝ այս ինչ տարօրինակ մարդիկ են սուրիացիները, առանց ճանչնալու կը բարեւեն:

Պատասխանել մեյլով

Ասք QR֊ների եւ թուային մենիւների մասին

Փաստօրէն արդէն Հայաստան է հասել թուային մենիւները։ Ես մի տեսակ զարմացած եմ եւ իրականում տխուր։ Գիտեմ, բոլորին անսպասելի է, որ նման բան կարող է ասեմ։

Բացատրեմ.

Մտել ենք Կօֆէի սիրած վայրերից մէկը՝ Future Diner, որը Երեւանի լաւագոյն վեգան ճաշարաններից մէկն է։ Չնայած նրան, որ միշտ պատուիրում ենք իրենց մօտից ուտելիքներ, երբէք ֆիզիկապէս չէինք եղել։

Մտնելուց անմիջապէս յետոյ երիտասարդ աշխատակիցն ասաց «մենիւի համար կարող էք սկանաւորել այս QR֊ները, ունենք հայերէն, անգլերէն եւ ռուսերէն մենիւներ»։
IMG 6687

Իհարկէ, իմ համար սա բնաւ խնդիր չէր, քանզի հեռախօսս հետս էր։ Նկարեցի, ինչ֊որ մի անկապ կայք բացեց, նայեցինք։

Screenshot 2023 07 05 at 8 28 54 PM

Սակայն սա իրենից ահագին բան է ենթադրում, որը գուցէ միշտ չլինի յաճախորդի մօտ։ Յաճախորդը պէտք է ունենայ

  1. հեռախօս
  2. որն ունի խցիկ
  3. որը հասկանում է QR֊ներ
  4. որը ունի համացանցի հասանելիութիւն
  5. որի բրաուզերը կարողանում է բացել JavaScript֊ով աշխատող կայքեր

Ես եղել եմ ժամանակին մարդ, ով չի ունեցել հեռախօս։ ով ունեցել ա հեռախօս առանց կամերայի։ ով ունեցել ա խցիկով հեռախօս բայց չի հասկացել QR֊ներ։ ով … (եւ այլն)

Արդէն հասկացաք, թէ ինչու եմ տխուր։

Ու նաեւ ունեմ բազմաթիւ ընկերներ, ովքեր մինչ օրս չունեն հեռախօս, կամ արի ասենք՝ խելախօս։

Սա իհարկէ եթէ նայում ենք խնդիրներին հասանելիութեան առումով։

Իսկ եթէ նայենք մեր ուժերից վեր ու մեզնով չլուծուող խնդիրների տեսակէտից՝

  1. գուցէ ցանցի հետ խնդիր կայ՝ Ucom֊ը MTS֊ը եւ այլնը գուցէ խնդիր ունեն ու հիմա չես կարող հասնել այդ կայքին
  2. գուցէ այդ կայքն ունի խնդիր եւ անհասանելի է ամբողջ աշխարհին
  3. գուցէ այդ ընկերութիւնը վերանում է մի օր

Սրանք ամենայաճախ հանդիպող դէպքերն են, չեմ թուարկում այն դէպքերը, որ հնարաւոր է լինեն, բայց “հազարից մէկ”։


Նոր մատուցողի հետ էի խօսում եւ իրեն հարցուցի՝ իսկ ի՞նչ եթէ յաճախորդը չունի խելախօս, նա ասաց «էդ դէպքում տրամադրում եմ իմ կամ ճաշարանի հեռախօսը»


Ես իհարկէ հասկանում եմ, թէ ինչու է մարդկանց «քուլ» թւում նման բաները։ Մի կողմից (մեզ թւում է թէ) բնութեանը օգուտ ենք տալիս (դա իրականում հարցական է, ոչ մի հետազօտութիւն չկայ, որ հաստատում է դա), միւս կողմից էլ դէ շատ ժամանակակից է թւում, նայի՛, նայի՛, նկարում ես ու տեսնում նկարներ ու թուէր։

Մի կողմից էլ մտածում եմ, գոնէ QR֊ը յղէր դէպի իրենց կայք, նենց չի որ պատուիրում ես կայքով, ուղղակի նայում ես։

Ասանկ բաներ…

Պատասխանել մեյլով

Օրենսդիր Մարմին

Ազգային ժողովը ժողովրդի ներկայացուցչական մարմինն է, որն իրականացնում է օրենսդիր իշխանությունը: Ազգային ժողովը վերահսկողություն է իրականացնում գործադիր իշխանության նկատմամբ, ընդունում է պետական բյուջեն և իրականացնում է Սահմանադրությամբ սահմանված այլ գործառույթներ:

Հայաստանի Հանրապետության Կառավարման Համակարգը

Այս տողերը շատ կարեւոր են ինձ համար։ Ես Հայաստանի քաղաքացի չեմ, որը նշանակում է, ես չեմ կարող ընտրութեամբ որոշել մարդկանց, ովքեր կ՚ընդունեն Հայաստանի Հանրապետութեան բյուջեն, կամ վերահսկեն գործադիր իշխանութեան։

Չէ, բնաւ։ Ես կարող եմ լաւագոյն դէպքում ցոյց տալ խնդիրներ եւ առաջարկել (մարդկանց ովքեր գիտեն) լուծումներ։

Բայց աւաղ, ես վստահ չեմ, որ դպրոցներում անգամ, երեխաներն անցնում են թէ ինչպէս է կառաւարւում Հայաստանի Հանրապետութիւնը, կամ ինչպէս մասնակցել ընտրութիւններին։

Ամէն դէպքում, ակնյայտօրէն, այս թեմայով պէտք է տեղեկատուական շարժանկար ցոյց տալ բոլոր ալիքներով, ոչ թէ միայն ընտրութիւնների ժամանակ, այլ միշտ։

Ու նաեւ երեւի տարածքային ընտրութիւնների թեմայով էլ։

Իսկ դպրոցներո՞ւմ։ Դպրոցներում պէտք է նաեւ բացատրել որ դպրոցներն ունեն հոգաբարձուներ, ովքեր պէտք է որոշեն դպրոցի բյուջեն, ծախսերը եւ նոյնիսկ թէ ով պէտք է լինի տնօրէնը։

Ասանկ բաներ…

Պատասխանել մեյլով

Ամառային ելոյթներ

Այս շաբաթ ունեցել եմ երկու ելոյթ եւ մասնակցել եմ մի քննարկման։

Առաջին ելոյթը տեղի ունեցաւ BSides Yerevan֊ի ժամանակ, ներկայացրել եմ համակարգիչների ամենահին աբստրակտցիաների պաշտպանութեան եւ հետեւելու մեթոդները։

Իսկ այսօր մասնակցել եմ ԲարՔեմփում՝ Cybersecurity պանելում։ մեր ամենալաւ պանելներից էր։ Հետաքրքիր հարցերով եւ խառը քնմարկումներով։

Իսկ քիչ առաջ ներկայացրել եմ live demo թէ ինչպէս ունենալ անձնական սպասարկիչ համացանցում։

Ահագին արդիւնաւէտ շաբաթ էր։

Պատասխանել մեյլով

Ասք նոր պլաստիկէ տոպրակների եւ էկոլոգիայի մասին

Արդէն երրորդ անգամն է, որ խանութից դուրս գալուց յետոյ պաստիկէ տոպրակները պատռւում են փողոցի մէջտեղում։

Մի քանի աշխատողի հարցրեցի, եթէ տոպրակների փոփոխութիւն են արել ու վերջում ստացայ պատասխան՝ «այո, աւելի բարակ տոպրակներ են, չնայած նրան, որ նոյնգ գնով ենք վաճառում՝ 50 դրամ»։

Ես յիշում եմ, որ մարդիկ բողոքում էին վճարովի տոպրակներից, ու ես մտածում էի, դէ լաւ, ոչինչ, մարդիկ կը սովորեն ամէն անգամ 50 դրամ վճարելու փոխարէն մի անգամ վճարել 1000 դրամ, ունենալ այսպէս կոչուած tote bag, կամ հայերէն ասած փոխադրապայուսակ եւ օգտագործել ամիսներով։

Այդ առթիւ մենք նոյնպէս ունենք տանը 3 հատ փոխադրապայուսակ մեր սիրած դիզայներով, օրինակ Հայկ Սուրճի Բովարանի եւ այլն, բայց օգտագործում եմ միայն այն ժամանակ երբ գիտեմ, որ խանութ եմ գնալու։

Շատ դէպքերում անսպասելի եմ մտնում, ու ստիպուած եմ լինում «տոպրա՞կ» հարցին պատասխանել «այո», իսկ վերջերս «այո, երկու հատ, պատռւում են»։

Բայց ուրիշ կարեւոր հարց կայ այստեղ։ Երբ ՀՀ կառավարութիւնը որոշեց, որ տոպրակները պարտաւոր են լինել վճարովի, իրենց մեկնաբանութիւնն էր թէ «տոպրակները վճարովի են դարձել՝ հանուն շրջակա միջավայրի պաշտպանության» ապա հարց է առաջանում՝ փոփոխութիւն եղե՞լ է, ինչ֊որ մի վիճակագրութիւն ունե՞նք։ Այնպէս չէ որ Հայաստանի խանութները ունեն հրաշալի գոյքագրում, որ հասկանանք եթէ բան է փոխուել (եթէ ունենային գոյքագրում, ապա շաբաթը 3 անգամ հումմուս֊մութաբալը բացակայ չէր լինի)։

Իսկ հիմա այնպիսի վիճակում ենք, որ մարդիկ «տոպրա՞կ» հարցին լռելեան պատասխանում են «այո», շատ քչերը օգտագործում են փոխադրապայուսակ իսկ բնութեանը վնաս տալու հետ մէկտեղ մարդկանց գրպանին ենք վնաս տալիս։


Ի դէպ, պէտք է նշել որ վերաօգտագործուող տարբեր տեսակի պայուսակներ կան։ Առաջին տարբերակը, որ կարելի է նախատեսել դա պլաստիկէ տոպրակները մի քանի անգամ օգտագործելն է։

Ապա հնարաւոր է ունենալ սովորական tote bag, սակայն բոլորը չեն, որ էկոլոգիապէս մաքուր են։ Շատերը օգտագործում են վատ տեսակի բամբակ։

Հնարաւոր է ունենալ բամբակ, որը վերաօգտագործուող է։ Պէտք է կարդալ պիտակը։

Բայց եթէ փոքր հաշուարկ անենք, ասենք այն մարդու համար ով շաբաթը երկու անգամ անում է առեւտուր, ապա հետեւեալ թուերը կստանանք

տարեկան խանութի այց = (52 / 2) = 26

Ենթադրենք ամէն այսին պէտք է երկու տոպրակ

Պլաստիկէ տոպրակները արժէն 50 դրամ՝ հատը, ապրում են մէկ կամ երկու օգտագործում
Բամբակէ տոպրակները արժէն 250 դրամից 3000 դրամ՝ կախուած որակից եւ արտադրողից, ապրում են 6 ամսից 1 տարի։
Թղթէ տոպրակները արժէն 500 դրամ, ապրում են 3֊ից 6 ամիս։

Տոպրակի տեսակ պլաստիկէ տոպրակ տոպրակ բամբակից տոպրակ թղթից
Տարեկան արժէք 26 x (50 x 2) = 2600֏ (500 x 2) x 2 = 2000֏ (500 x 2) x 4 = 4000֏
էկոլոգիամաքրութիւն վատ միջին լաւ

Սա, իհարկէ, հաշուի չենք առնում էն պատահական այցերը։ Կարելի է ուղղակի տոպրակը մեր հետ ման տալ պայուսակի մէջ, միշտ։

Ասանկ բաներ…

Պատասխանել մեյլով

հինգ տարի անգլերէն բլոգելով

հինգ տարի անգլերէն բլոգելով աւելի շատ ընկերներ եմ ձեռք բերել քան պատկերացնում էի։

Ամիսը գոնէ մէկ անգամ ինչ֊որ մէկը գրում էր մեյլով եւ հարց տալիս, կամ կարծիք, կամ քննադատութիւն, շատ դէպքերում նոյնիսկ առաջարկում էր ընկերանալ։ Տասնեակ ընկերներ եմ ձեռք բերել որոնց հետ մինչեւ օրս խօսում եմ, շաբաթը մէկ գոնէ չաթւում, եւ նոյնիսկ իրար նուէրներ ենք ուղակում աշխարհի մի անկիւնից միւսը։

Մինչ օրս դեռ չեմ հասկանում, թէ ինչու եմ սիրում գրառել ցանցային օրագրում, բայց հասկանում եմ, թէ առանց դրա ապրել չեմ կարող։

Երեկ Անգլերէն ցանցային օրագրիս առաջին գրառման 5 ամեակն էր։

Շատ բանի չեմ հասել անգլերէն օրագրով, շատ քիչ մարդիկ են կարդում այն, բայց ահա թէ ինչ եմ արել 5 տարուայ մէջ.

  • հրապարակել եմ 96 գրառում
  • գրել եմ 27,245 բառ
  • վերբեռնել եմ 102 նկար
  • Ինքս ինձ 256 անգամ ասել եմ որ «այսուհետ ամէն օր եմ բլոգելու»

Բլոգները այնքան կարեւոր են համացանցի համար, որ արդէն 2 տարի է պահում եմ օրագիր.հայ համայնքը։

Շնորհակալ եմ, որ բլոգում էք։

Մինչ միւս տարի (։

Պատասխանել մեյլով