Անցեալ տարի ելոյթ էի ունեցել ArmSec֊ի ժամանակ։ Իրականում ուզում էի խօսել container֊ների անվտանգութեան մասին, բայց հասկացայ, որ նախ պէտք է առհասարակ խօսել container֊ների մասին։

Եթէ գնաս ասենք ԲարՔեմփ, ապա բոլորը խօսում են Docker֊ի մասին, կամ kubernetes֊ի, բայց ոչ մէկ չի խօսում թէ ինչու կան էդ լուծումները ու որն ա իրանց անցեալը։

Ինչեւէ, ArmSec֊ում չկար նկարահանում, իսկ ես որպէս ինքս ինձ ու դիմացինին յարգող նեկայացող, որոշել էի Voice Memos ծրագրով ձայնս արձանագրել ու ներկայացումը հրապարակել։

եւ ահա՝

ReArmSec2020.mp3

ReArmSec2020.pdf

ասանկ բաներ…

Պատասխանել մեյլով

Տարիներ առաջ երբ այս բլօգը բացեցի, շատ կարեւոր որոշում կար անելու՝ ո՞ր Հայերէնով գրել, արեւելահայերէն թէ՞ արեւմտահայերէն։

Ուղղագրութեան մասով, իհարկէ, գիտէի որ գրելու եմ դասական։ Ես ուղղակի այլ ձեւ չգիտեմ գրել, իմ մատները չեն աշխատում ուրիշ ձեւ։

Արեւմտահայերէնը շատ սիրուն է, ու սփիւռքահայ լինելու առաւելութիւններէն մէկն է, որ կրնամ ցանկացած ժամանակ լեզուս փոխեմ առանց խնդիրով մը։

Սակայն արեւմտահայերէնը կորցրել է բազմաթիւ հնչիւններ, աղուսեակով ցոյց տամ.

Երկրորդ եւ երրորդ սիւնի տառերը մենք նոյն ձեւ ենք ասում՝ երրորդի նման, իսկ առաջինը՝ երկրորդի նման։ օրինակ. «բակ»֊ն ու «փակ»֊ը ասում ենք «փակ», իսկ «պաղպաղակ»֊ը ասում ենք «բաղբաղագ»։

Այդ պատճառով էլ, այս բլօգում որոշեցի գրել արեւելահայերէն, քանի որ շատ աւելի հեշտ է սովորել։ Այո, ես Հայերէն սովորել եմ բլօգ պահելով, քանի որ դպրոցում ծոյլիկ էի։ Երբ տղաներն ասում են «բակում գնդակ ենք խաղալու», իմ մտքի մէջ տպաւորւում է, որ պէտք է լինի «բ», իսկ երբ նորայրն ասում է «փակում անե՞նք», արդէն սովորում եմ որ լինելու է «փ»։

Գանք բուն թեմային, թէ ինչի եմ գրում այս ամէնի մասին։

Երեկ գրառել էի բաց եւ մուք թեմաների եւ պաստառների մասին, մի անգամից ինձ գրեցին որ «մուք չի, մուգ ա»։

Բայց դեռ ոչ մէկից չեմ լսել (երեւի բացի Գիւմրեցիներից, նոր յիշեցի) որ ասի «շատ մուգ ա սենց», միշք «ք»֊ով են ասել, ոնց որ միշտ գրում ենք «շաբաթ» բայց ասում ենք «շափաթ»։

Չնայած նրան, որ ըստ «Հայերէն բացատրական բառարան»֊ի, մուքն էլ է ճիշտ։

Ու ես իհարկէ հաւատում եմ, որ համացանցում ամէն ինչ գրւում է մելանով, ու իմաստ չկայ սխալները խմբագրելու։

Ասանկ բաներ…

Պատասխանել մեյլով

Երեւի հոլիւուդեան կինոների արդիւնքն է, որ մենք՝ հաքերներս, ծրագրաւորողներս եւ առհասարակ այթիշնիկներս, շատ ենք սիրում մուք թեմաներ. Մուք տերմինալներ՝ կանաչ տեքստով, մուք խմբագրիչներ՝ սպիտակ տառերով։

Իհարկէ, ահագին գիտական ապացոյցներ կան, որ դա շատ լաւ է աչքի համար։ Բայց նաեւ մենք գիտենք, որ չի կարելի սառը պաղպաղակի հետ խմել տաք սուրճ, ատամները լաւ չեն զգում, սկսում են նեղանալ մեզանից։

Վերջերս յայտնուել էի նախարարութիւններից մէկում, մինչեւ առաւօտ գործ էինք անում, մի քանի կարեւոր սերւէր տանում էին ազատ ԾԱ֊ների, ի սէր Յունիքսի ասատուածների՝ նաեւ FreeBSD֊ի։

Անվտանգութիւնից ելնելով չէի կարող իմ կարգիչով գործ անել։ Իմ դէմը դրեցին 5K էկրանով iMac, ասեցի ինձ տուէք մի հատ տերմինալ ու ինձ էլ բան պէտք չի։

Առաւօտ լուսադէմն էր, սպասում էի մի հատ պորտ կոմպիլացուի, այդ պահին նայում էի պատուհանից թէ ոնց է արեւը դուրս գալիս, նայեցի թէ ուր հասաւ տերմինալը, մէկ էլ տեսնեմ սպիտակել է՝ ճերմակ խորքով եւ սեւ տառերով, եւ զգացի թէ ինչքան լաւ եմ տեսնում։

Առաջին բանը որ արեցի, իմ մակի վրայ թեման դարձնել «աւտոմատ», որ արեւի լոյսի ժամանակ լինի բաց իսկ գիշերները՝ մուք։

Ես օգտագործում էի սեւ պաստառ, բայց հիմա սիրուն չէր արդէն, որ ամէն ինչ սպիտակի մէջ է իսկ պաստառս սեպ֊սեւ։

Յիշեցի որ մակօսի մէջ կայ նաեւ դինամիկ պաստառներ, որը ինքն իրեն փոխում է թեմայի հետ։

Առաջին բանը՝ ImageMagick֊ով reverse անել գոյները ու ստանալ նոյնի սպիտակը։

Երկրորդ՝ սարքել HEIC ֆորմատի նկար, որը կը պարունակի երկու նկարներն էլ, համապատասխան մետա֊տուեալներով՝ որն է բաց ու որն է մուք թեմաների համար։

Եւ ահա, ես ունեմ դինամիկ պաստառ։

Նկարը նաեւ կարող ես քաշել այստեղից՝ BSD.heic

Նաեւ թուիթել էի այդ մասին՝

I made a #macOS dynamic wallpaper with Apple+Beastie logo. Fetch it if you want.https://t.co/Oz47mNjgXW#macadmin #BSD #FreeBSD #Unix pic.twitter.com/GaCDHxua0E

— antranigv.rss (@antranigv) June 13, 2021

Ասանկ բաներ…

Պատասխանել մեյլով

Երկար տարիներ ինձ հիացրել է QR Code֊ը, ինքը շատ հրաշալի տեխնոլոգիայ է, մի հատ նկար ա, նկարում ես, ու ինչ որ քոնթենթ ա բացում, դա կարող է լինի ասենք յղում, բիզնես քարդ, վայֆայի գաղտնաբար, աշխարհագրական տեղակայում, ինչ֊որ միջոցառման հրաւէր, եւ այլն։

Ինքը նաեւ ունի սխալների ուղղում, եթէ մի մասը կորել ա նկարի, ասենք քամին ա տարել, ապա կարողանում ա միւս մասով աշխատել։

Ինձ այնքան էր հիացրել, որ մի քան տարի առաջ HowTo էի գրել թէ ինչպէս գեներացնել QR Code֊եր տերմինալով։

հիմա նստած եմ Vergnano֊ում, ու նկատեցի որ սեղանի վրայ մի փոքր QR Code կայ, վրան գրած է menu։ Նկարեցի, գնաց ինչ֊որ կայք բացեց, որտեղ իրենց մենիւն ա։

Ինձ սա շատ է դուր գալիս, երեք պատճառով.

Առաջին, մարդիկ կիմանան ինչ ա QR Code֊ը, ու դա շատ նըրդի/գիքի բան ա։ Այո, թող իմանան մարդիկ, թող պարզ տեխնոլոգիաները լինեն հասանելի բոլորին, ոչ թէ միայն գիքերին։

Երկրորդ, առանձին յաւելուած (App) պէտք չի քաշել, ուղղակի մի հատ կայք ա ու վերջ։

Ու ամենակարեւորը, իմ չսիրած բաներից մէկն է թուղթը անիմաստ ծախսել։ Ես մինչեւ հիմա մեքենայ չունեմ քանի որ շատ Էնվայրոմենթ Ֆռենդլի մարդ եմ ու նոյնիսկ EV֊ները ինձ դուր չեն գալիս։ Ահա, յոյս ունեմ այս QR Code֊երը կը տարածուեն, ու մարդիկ էլ թղթեր չեն տպի, կամ գոնէ քիչ կը տպեն։

Ասանկ բաներ…

Պատասխանել մեյլով

Մի քանի օր առաջ ընկերներիցս մէկին էի տեսել։ Շատ լաւ վիճակում չէր, յարաբերութեան մէջ ունէր խնդիրներ իր նշանակալից մարդու հետ։

Առհասարակ մարդիկ սիրում են ինձ հետ կիսուել իրենց խնդիրներով, դա լինի անձնական, գործնական, ընտանեկան թէ այլ։ Ոչ թէ նրա համար որ լաւ խորհուրդներ եմ տալիս (երանի թէ մէկը ինձ տար լաւ խորհուրդներ), ոչ թէ նրա համար որ գիտեմ թէ ոնց լուծեն իրենց խնդիրները, այլ քանի որ միշտ, միշտ, միշտ լսում եմ իրենց, բառ առ բառ, եւ շատ մեծ հաւանականութիւն կայ, որ խնդիրը անցեալում ես էլ եմ ունեցել։

Իհարկէ, ինչպէս ամէն բան կեանքում, սիրային յարաբերութիւն ստեղծելը գործ ա, ու շատ բարդ գործ ա, քանի որ եւ դուրս գալն է դժուար, եւ շարունակելու ժամանակ միշտ բոթլնեքեր են լինելու։ Բայց դա մի կողմ, ես ենթադրում եմ, որ դու գիտես այդ մասին։

Մենք երկար խօսեցինք, ես լսեցի, ինքը ինձ լսեց, մի երկու անգամ իրար չհասկացանք, կրկին խօսեցինք, նա հանգստացաւ, եւ որոշեց գնալ ու աշխատել իրենց խնդիրները ուղղելու վրայ։

Ես մի բան ասեցի, որ երբէք ոչ մէկին չէի ասել, քանի որ նախ պէտք էր իմ վրայ դա զգայի։ Վերջերս, չնայած՝ ցաւոտ, սակայն զգացել եմ։

Եւ ես ասացի՝

Դու չես կարող գնալ գործի եւ բագ դզել եթէ դու լաւ վիճակում չես։ Դու չես կարող գնալ գործի եւ կոդ գրել եթէ լաւ վիճակում չես։ Դու չես կարող գնալ գործի եւ սերւէր բարձրացնել եթէ դու լաւ վիճակում չես։ Ու նոյնպէս դու չես կարող գնալ յարաբերութեան մասին խօսակցութեան եւ դրա վրայ աշխատել եթէ դու լաւ չես։ Նախ եւ առաջ դո՛ւ պէտք է լաւ լինես, որ կարողանաս աշխատանք տանել ինչ֊որ հարցի շուրջ։

Ու այո՛, եթէ դու լաւ չես, ոնց կարող ես 100% վստահութեամբ աշխատել այլ բանի շուրջ։ Չես կարող։ Եթէ անես, վատ ա լինելու, ամբողջական չի լինելու։ Դանդաղ է լինելու կամ էլ նոյնիսկ սխալ է լինելու։

Ասածս ինչ է՝ հոգ տար քո՛ մասին։

Ասանկ բաներ։

Պատասխանել մեյլով

Գնալով աւելի եւ աւելի է բարդանում լինել ազատ թուային աշխարհում։

Հա, իհարկէ, ազատ ԾԱ֊ն ուտում է ամէն ինչ։ Ունե՞ս հեռախօս՝ կամ Լինուքսով է աշխատում կամ էլ BSD֊ով, իհարկէ։ Բայց դրանից այն կողմ այնքան են աւելացնում սահմանափակումները, որ անհնար է լինում ազատ համարել այդ սարքերը։

Սարքը ունես, բայց չես կարող ունենալ նորմալ կապ համացանցի հետ, ու բարդ է լինում ունենալ նորմալ Ջաբեր կլիենտ։

Սարքը ունես, բայց չես կարող նոր ծրագիր քաշել առանց «հաշիւ» բացելու։

Սարքը ունես, բայց չգիտես ինչու գովազդ կայ ՕՀ֊ի մէջ։ Դէ չգիտեմ, ես Վինդոզ չունեմ, չնայած այն շշուկներին, որ խմած ժամանակ եմ օգտագործել, բայց բնաւ ճիշտ չէ դա։

Իսկ ինչո՞ւ, ինչո՞ւ այսպէս պէտք է լինէր։ չգիտեմ, դեռ չեմ հասկանում։ Շատ տխուր եմ։

Տխուր եմ, քանի որ չեմ կարող ընկերներիս ասել «արի ջաբեր, թո՛ղ տելեգրամը»։ Չեմ կարող, քանի որ նորմալ յաւելուածներ չկան, որով կարող ենք չաթուել, քանի որ իրենց ՕՀ֊ն թոյլ չի տալիս։

Չգիտեմ, սա տեխնիկական խնդիր չէ, բնաւ։ Սա քաղաքական խնդիր է։ Ամէն ինչն է քաղաքական խնդիր։

Ես մտածում եմ բնութեան մասին, դա քաղաքական խնդիր է։ Դու մտածում ես երկրի ազատութեան մասին, դա քաղաքական խնդիր է։

Բայց ինչո՞ւ, ինչո՞ւ չես մտածում ազատ ԾԱ, ազատ ՕՀ օգտագործելու մասին։ Դա է՛լ է քաղաքական խնդիր, դա այն տեսակի խնդիր է, որ աւելի է ազդում քո վրայ առօրեայում քան աղբը թափելը։ Քան երկրի ազատութիւնը։

Անկախ մոլորակից եւ անկախ երկրից դու օգտագործելու ես նոյն տեխնոլոգիաները։ Չունենք այլ տարբերակ, նոյն համակարգիչներն են, նոյնն էլ մնալու են։ Կամ մտածում ես այս խնդրի մասին, կամ չես մտածում։

Այո, բարդ է, շա՛տ բարդ է լինել ազատ։ Իսկ ինձ տեւեց երկար տարիներ, որ լինեմ պլատֆորմներից ազատ։

Իսկ դո՞ւ։

Մինչ։

Ասանկ բաներ…

Պատասխանել մեյլով

Վերջերս սկսել եմ շատ չսիրել ՖայրՖոքսին, բայց ոչ թէ տեխնիկական պատճառներով, այլ քաղաքական։ Այդ ամբողջ DNS-over-HTTPS֊ը իմ վրայ ազդում ա։ Բայց դա թողնենք մի կողմ։

Դեռ փոքր տարիքից շատ էի սիրում Spell checker֊ներ. ինձ միշտ զգուշացնում էր՝ այս բառը սխալ ես գրել, ահա թէ ինչ հնարաւոր տարբերակներ կան ճիշտ գրելու։

Ինձ նաեւ շատ է օգնել Հայերէն սովորելու հարցնում, հիմա գուցէ խնդալու լինի, բայց ես Հայերէն աւելի լաւ սովորել եմ Հայաստանում՝ բլոգելու արդիւնքում քան Սիրիայում։ Ինչ խօսք՝ չէի սիրում դաս անել։

Ինչեւէ։ Ինչպէս բոլորը գիտեն, ես սիրում եմ դասական ուղղագրութեամբ գրել Հայերէնը, որը նշանակում է, որ ինձ պէտք է դասական ուղղագրութեան համար մշակուած Հայերէնի Spell checker։

Նման spell checker տարիներ առաջ հաւաքել եմ շատ տարբեր աղբիւրներից ու մինչեւ այսօր հետս «ման եմ տալիս», քանզի Ֆայրքոքսի Add-on֊ներում կայ միայն արդի ուղղագրութեամբ Հայերէնի spell checker։ (Զելջեն, բարեւներ քեզ)

Այդ spell checker֊ը գրած է Hunspell֊ի միօրինակով, ու սա շատ կարեւոր մօտեցում էր ինձ համար, քանզի ես կարող էի նոյն spell checker֊ը օգտագործել ե՛ւ Pidgin֊ում, ե՛ւ բրաուզերում՝ ֆայրֆոքսում, ե՛ւ Ghostwriter֊ում, որով հիմա գրում եմ սա եւ նոյնիսկ Telegram Desktop֊ում (6 տարի անց կարողացան նման պարզ բան աւելացնել, դէ իրանց ռեսուսրսները ծախսում են անիմաստ marketing֊ի եւ անկայուն անվտանգութեան վրայ, մինչ ամենակարեւոր ֆիչըռը՝ ճիշտ գրելը, տեւեց վեց ֆաքինգ տարի)։

Մօտ վեց ամիս առաջ Ֆայրֆոքսը սկսեց չհասկանալ Հայերէն սփելչեքըրիս, ասում էր ունեմ միայն մէկ լեզու տեղակայած՝ Անգլերէն։

Է ջան, ես էլ սկսեցի ամէն տեղ (հիմնականը սոց֊ցանցերում) գրել շատ սխալ։

Այսօր «ստեղս» հասաւ ու որոշեցի գնալ bug-hunting որսորդութեան։

Որպէս ինքն իրան յարգող ծրագրաւորող, ես չեմ գուգլում նման խնդիրներ, քանզի ով էլ ասի որ նման խնդիր է ունեցել ապա 99% դէպքերում չի գտել պատասխան։

Ես մի անգամից սկսեցի կարդալ Firefox֊ի Source Code֊ը։

Դրա համար կայ շատ լաւ կայք՝ searchfox.org, որը թոյլ է տալիս փնտռել ֆայրֆոքսի կօդերի մէջ։

Գտայ mozHunspell.cpp ֆայլը, որտեղ պէտք է յիշէի, որ էս աշխարհում գոյութիւն ունի C++֊ի նման անկապ լեզու։

Մի քանի րոպէ ինքս ինձ հանգստացնելուց յետոյ սկսեցի կարդալ եւ հասկանալ որ ֆայրֆոքսը այսուհետ չի սպասարկում հին՝ dictionaries պանակից կարդալու հնարաւորութիւնը։ Այսուհետ պէտք է about:config֊ի մէջ նշել թէ որտեղ են քո բառարանները։

Ըհը, գնացի եւ նշեցի՝ /usr/local/share/hunspell, մի հատ restart ենք անում ֆայրֆոքսը ու ես վերջապէս ունեմ հայերէն spell checker, կրկին։

Ընթացքում նաեւ պարզեցի որ Firefox֊ն ունի about:about, որտեղ կան իր about էջերի բոլոր յղումները։

About About#Firefox #Browser pic.twitter.com/VUtXOheEOp

— antranigv.rss (@antranigv) March 24, 2021

Նաեւ պարզեցի, որ C++֊ը դեռ գէշ լեզու է ու մարդկանց համար ստեղծուած չի։

Այսքանը։

Ասանկ բաներ…

Պատասխանել մեյլով

Բարեւ մտքեր, ես քեզ կարօտել էի, շատ երկար ժամանակ է ինչ քեզ չեմ տեսել, լսել, զգացել։

Գիտեմ, դու չես գալիս երբ ես զբաղուած եմ լինում, գալիս ես երբ բաղնիքում լողանում եմ կամ երբ մարդկանց հետ՝ շփւում։ Ամէն անգամ երբ քննարկումներ են սկսում, գալիս ես իմ գլխի մէջ եւ նոր բաներ ասում։ Գուցէ շա՞տ ես նեղուած որ առօրեայում քեզ հետ էլ չեմ շփւում։

Արի հասկանանք մեր յարաբերութեան պատմութիւնը, հա՞։

Ես եւ դու ընկերութիւն ենք անում այն ժամանակից երբ ես կարողացայ իմ առաջին նախադասութիւնը ձեւաւորել։ Բաւարար պայմանը քո ներկայութեան՝ նախադասութիւն կազմելը։ Շատ բարդ յարաբերութեան ժամանակ կարիք է լինում որ կազմեմ մէկից աւել նախադասութիւն։ Բայց դու միշտ կաս, ինձ օգնում ես։

Հասկանում եմ, ինչպէս ընկերներս են բողոքում, այդպէս էլ դու. վերջին շաբաթներին չեմ շփւում։ Խնդրում եմ դու էլ հասկացիր, խա՛ռն եմ։ Բայց քո կարիքն ունեմ այս ժամանակներին աւելի քան դու պատկերացնում ես։

Սակայն դու չես սիրում կարճ շփում։ Ինձ մէկ֊երկու, տաս կամ քսան րոպէո՞վ են պէտք մտքեր՝ դու չկաս։ Դու սիրում ես ինձ հետ երկար խօսակցութիւններ, սիրում ես/ենք արտայայտել մտքեր որոնք կը ծնեն նոր մտքեր։ Սիրում ենք մտքեր որոնք մեկնաբանում են այլ, այլոց եւ ալիւր֊ոտ մտքեր։

Ես եմ մեղաւոր իհարկէ, որ դու հեռացել ես ինձանից։ Ներիր ինձ։ ամէն տեսակի անկապ «մահանայ»֊ներն եմ միշտ գտնում։ օհ մատեանս պէտք է մաքրեմ, նոր գրեմ։ օհ թուղթ ու գրիչ է պէտք որ քեզ հաւաքեմ, նոր շփուեմ։

Բայց դու էլ շատ լաւ գիտես, որ ինքս ինձ եմ խաբում։

Ես հիմա, ուղղակի, սկսել եմ վախենալ իմ մտքերից։ Փոխւում եմ, Սասունցի Դաւիթի նման շատ արագ։ Չեմ հասցնում ինքս ինձ հասկանալ։ Իսկ դու՝ հիմնականում ճիշտ, միշտ հասուն, ինձանից խելացի, գուցէ մէկ խօսակցութեան ժամանակ քեզ պահես ստաբիլ, իսկ ես՝ փոխուեմ ընթացքում։

Այո, վախենում եմ փոփոխութիւններից, այդ պատճառով էլ ամիսներ է մուկը տեղից չեմ շարժել, չնայած՝ չեմ օգտագործում։

Խոստանում եմ քեզ, որ կաշխատեմ իմ փոփոխութեան վախի վրայ, շատ արագ (դէ հիմա էլ այսպէս է ստացւում) եւ կը խօսեմ քեզ հետ։ Եւ մենք կը գրենք ժամերով։

Մինչ ապագայ հանդիպումներ։

Ասանկ բաներ…

Պատասխանել մեյլով

Վեբը ինձ համար շատ կարեւոր է։ ուղղում՝ ազատ համացանցը ինձ համար շատ կարեւոր է։ Ես համացանցից շատ տարօրինակ ձեւ եմ սկսել օգտուել։ Մի քիչ պատմեմ։

Երկուհազարակնների կէսերին մենք տանը հերիք չէ ունեցանք համակարգիչ, այլ նաեւ համացանցի կապ Dial-Up֊ով։ սիրուն ձայներ էր հանում մոդեմը ցանցին միանալուց։

Մեր առաջին օպերատորն էր Սիրիայի երկու օպերատորներից մէկը՝ SCS-Net֊ը, որը փաստօրէն մինչեւ այսօր աշխատում է։ Իրենք ամէն օգտագործողի տալիս էին PPP հաշիւ, որը պէտք է գրէիր քո Dial-up֊ի կարգաւորումների մէջ։

Այդ նոյն հաշուով նաեւ ստանում էիր FTP թղթապանակ, IRC անուն եւ մեյլ հասցէ։ ենթադրում եմ, որ PAM֊անման մի բան էին արել։

Այդպիսով ես մտնում էի IRC, դեռ չիմանալով ինչ է IRC֊ն, եւ չաթւում էի անգլիախօս սենեակներում։ կային նաեւ խաղացողների (գեյմըրների) սենեակներ, որ պայմանաւորում էինք ու յետոյ միասին խաղում էինք առցանց խաղեր։

Շատ ոչ֊տարօրինակաբար կային նաեւ համակարգչային մասնագէտների սենեակներ, հիմնականում համալսարանականներ էին եւ խօսում էին ծրագրաւորման լեզուներից։ ես արդէն պասկալ գիտէի, իրենք համալսարանում Ջաւա էին անում, մի մասն էլ C++, մի մասն էլ այլ բաներ։ Այդ ժամանակ միայն C֊ի եւ Ջաւա անունների հետ էի ծանօթ։

Այսինքն, ի սկզբանէ ես օգտագործում էի ազատ համացանց, քանի որ ուղարկում/ստանում էի մեյլ հայրիկի անունով, խօսում էի սենեակներում եւ ափլոդում էի անկապ նկարներ այդ 100Mb պահոցի մէջ։

Մէկ֊երկու տարի անց, ես եւ իմ դասարանցի Օվսաննան միասին խօսում էինք Jonas Brothers֊ի նոր ալբումի մասին՝ A Little Bit Longer, որը յայտարարել էին MySpace֊ում (իսկ դու յիշո՞ւմ ես ինչ է ՄայՍփեյսը), ու նա ինձ ասած, որ գրանցուել է ՄայՍփեյսում եւ տեսել է եղբայրների մեյլը։

Մեյլը նայեցի, գրած էր forjonasfans@gmail.com (կամ նման մի բան)։ Մտայ gmail.com եւ տեսայ որ ասում ա «դէ բա գրանցուի, ու մեյլ ուղարկի» ես էլ գրանցուեցի, որ իրենց մեյլ ուղարկեմ։

Յաջորդ օրը գնում եմ եւ պատմում Օվսաննային, որ նամակը ուղարկել եմ, ու նա ինձ ասած ո՞նց, ՋիՄեյլում գրանցուեցի՞ր։ ասեցի՝ հա, տարօրինակ ա, դէ ես scs-net.sy֊ի հաշիւ ունէի, բայց երեւի իրենք ուզում էին գրանցուեմ։

եւ ծուղակն ընկայ։ շատ տարօրինակ էր ինձ համար։ ու սկսեցի կարդալ իմեյլի մասին, ու հասկացայ ինչ է SMTP֊ն։ ու հասկացայ որ կարող էի չգրանցուել այլ մի անգամից իմ մեյլից ուղարկել։

Այդ օրուայ միակ լաւ բանն էին էր, որ մինչեւ այսօր ունեմ այ Google֊ի հաշիւը, իմ միակ գուգլի հաշիւն է, որը պատմական մնացել է։ ինչեւէ։

Ժամանակի ընթացքում սկսում ես սովորել ազատ տեխնոլոգիաների եւ ազատ համակարգերի մասին, բայց արի ու տես, որ այդ մեծ կորպորացիաները հերիք չէ փող են աշխատում բաց տեխնոլոգիաներով (ապրէք, լաւ էք անում, բան չունեմ ասելու) մի հատ էլ լաւ մոնոպոլիայ բռնելուց յետոյ ուզում են սպանել տարբեր տեխնոլոգիաներ։ ինչպէս Գուգլն է փորձում սպանել մեյլը, վեբը, RSS֊ը, Էփլն է փորձում սպանել PodCast RSS֊ը եւ մտածում փակելու մասին, եւ այլն։

Հետ գանք մեր բուն թեմային։

Յունուարի վերջերն էր, շատ կարեւոր բան էի որոշել, աւաղ՝ շատ սխալ ժամանակ։ Ցանկանում էի կատարել մի շարժում, որին ուզում էի կոչել #վեբրուար։ նոյն ինքը՝ վեբի փետրուար։ Webruary, Web February։

Այդ ամէնի նպատակն էր մարդկանց տանել աւելի ազատ համակարգ, որ մարդիկ վեբում գրեն։ ոչ թէ Medium֊ում, ոչ թէ Telegram Channel֊ներում, ոչ թէ ֆեյբուքներում։ այլ հենց համացանցում։

Մէկ օր՝ մէկ գրառում։ այդքան բան։

Իհարկէ, ամէն անգամ երբ նման ձայն եմ բարձրացնում, մի խումբ մարդիկ են գալիս եւ ինձ ասում «բա լաւ ալտերնատիւ առաջարկի՝ միանանք»։ Այս անգամ որոշեցի ալտերնատիւ առաջարկեմ։

Ինձ պէտք էր մի համակարգ, որը մարդկանց թոյլ կը տայ գրանցուել, գրել, հրապարակել։ Ու դրա համար ես գտայ մի ծրագրային ապահովում որը կոչւում է WriteFreely։

Շատ արագ վերցուցի Օրագիր.հայ դոմեյնը եւ այդ ծրագրային ապահովում տեղակայեցի իմ Jail֊երից մէկում՝ Պինգուինաշէնի վրայ։

Եւ այսպիսով մենք ունենք Օրագիրը` օրագիր.հայ հասցէում, որի մասին թեթեւ խօսել ենք նաեւ ցանցառների ռադիօ֊ի համար #31 S02E02֊ի ժամանակ։

Կեանքը սակայն այնպէս ստացուեց, որ գործի տեղում ամէն ինչ արագ էր շարժւում իսկ ես չէի հասցնում, այդ պատճառով ես չկարողացայ ամէն օր մէկ գրառում անել։

Բայց ոչինչ, մենք այսօր ունենք Օրագիրը, որտեղ այս պահին կան 27 օգտագործողներ, 28 հատ բլոգ եւ 169 հատ գրառում։

Շատ շնորհակալութիւն գրանցուողներին եւ գրողներին։

Իսկ ինչ վերաբերւում է ազատ տեխնոլոգիաներին՝ Օրագիրը ունի RSS հոսք որը տրամադրում է ամէն բլոգի, ու նաեւ մէկ հատ RSS հոսք ամբողջ սերւէրի բոլոր բլոգների հանրային գրառումները կարդալու համար։

Կարօտել եմ քեզ, խօսք եմ տալիս աւելի շատ եւ աւելի շուտ գրել։

Մինչ նոր բլոգում։

Ասանկ բաներ…

Պատասխանել մեյլով

Իրականում կուզէի այս մասին չխօսել, քանի որ էդքան էլ գլուխ չեմ հանում, բայց արի ու տես որ քեզ հետ պէտք է կիսուեմ այդ մասին։ Սիրտս տենց ա վկայում։

Էս վերջին քանի տարին ահագին յայտնի է դարձել երգերի հոսքերը(՞՞՞), նոյն ինքը Music Streaming֊ները։ Արդէն քանի տարի է օգտւում եմ Deezer֊ից։ ինձ դուր է գալիս որ մի քանի պատճառով։ Նախ՝ ի տարբերութիւն Spotify֊ի, իրենք չունենք երկրի սահմանափակում։ Հայաստանում բոլոր Spotify֊ի օգտատերերը ստիպուած են ամիսը մէկ մտնել VPN֊ով, որ կարողանան շարունակել օգտագործել։

Deezer֊ը նաեւ դուրս է գալիս, քանի որ իրենց զննարկիչով ծրագիրը շատ լաւ է աշխատում նաեւ ոչ֊մեյնսթրիմ ՕՀ֊ների վրայ։ Ես հենց հիմա լսում եմ իմ FreeBSD֊ով մեքենայի վրայ։

Բայց էդ չի հարցը։ Ոչ էլ այդ մասին է այս գրառումը։

Այս գրառումը աւելի շատ DRM-ից ազատ երգերի եւ երգերի գրադարանների մասին է։ You know, էն որ ուղղակի մօտդ քաշում ես երգը, ու վերջ։ Երգը քոնն է։

Այս մասին սկսեցի շատ մտածել վերջերս, քանի որ մի օր մտայ Deezer, որ տեսնեմ որ Pink Floyd֊ի երգերից մէկը էլ հասանելի չի, թէ բա This track is not available in your region.

Շատ չպրպտեցի, զուտ սպասարկումից իմացայ, որ Label֊ի հետ իրաւական հարցեր կան, ու դէ շուտով էդ իմ սիրած ալբումը հասանելի կը լինի։

Ահա, իհարկէ վատ է, որ տենց եղաւ։ Ես կարող էի ուղղակի գումար տալ ու էդ ալբումը մօտս քաշել, մանաւանդ որ էս դարում շատ էժան է պահեստը։

Միւս կողմից շատ եմ սիրում երգերի հոսքերը, քանի որ թոյլ են տալիս ծանօթանալ նոր արուեստագէտների եւ իրենց գործերի հետ։

Երեւի իդէալական դէպքը կը լինի այն, որ Դիզըրով գտնեմ հաւէս բաներ, բայց նաեւ իմ մօտ քաշեմ լոկալ, բարձր որակով լսեմ։

Բա դո՞ւ, ի՞նչ ես օգտագործում։ Եթէ այլ առաջարկներ ունես՝ ասա ինձ։

ասանկ բաներ…

Պատասխանել մեյլով