Օրական պահոցներ՝ 16 Ապրիլի, 2015

Ասք Արաբների եւ Արաբերէնի մասին

Ի՞նչ անել, որ մնալ մինչեւ առաւօտուայ հինգ անց կէս արթուն, ու գրել մի գրառում որ քանի շաբաթ է ուզում ես գրել. ուտել նարինջ եւ խմել երկու բաժակ սուրճ (։ լաւ անցնեմ բուն թեմային։

Շատերը ինձ գիտեն որպէս Սիրիահայ, լաւ, իրականում բոլորը ինձ գիտեն ոչ իմ ինչ/ով լինելու համար, այլ աւելի շատ քանի որ ես Սուրիահայ եմ (։ չնայած շա՜տ քչերը գիտեն, որ իրականում Հայաստանում եմ ծնուել, յետոյ մօտ 2 տարեկանում գնացել ենք Սիրիայ )) բայց այսօր իմ մասին չեմ գրելու (։

Սիրիայում, իհարկէ, խօսում էինք Արաբերէն, էինք՝ երկրի ժողովրդի մասին է խօսքը, թէ չէ հայերս, իհարկէ, ի տարբերութիւն եւրոպայի եւ ռուսաստանի սփիւռքին՝ ամէն տեղ խօսում ենք հայերէն։

Սիրիայում արաբ ընկերներ շատ չեմ ունեցել, բայց շփուել եմ շատ, արաբերէնս էլ շատ լաւ է, բայց իմ ամբողջ աշխարհայեացքը փոխուեց արաբների մասին երբ ես եկայ Եւրոպա։

Սիրիայում իմ բոլոր ոչ-հայ ընկերներին ասում էի արաբ, դէ հիմայ արաբերէն ենք խօսում, չէ՞, ասում եմ արաբ։ երբ եկայ Եւրոպա, ոչ մէկ միւսին արաբ չէր ասում, չէ, մոռացանք դա, էլ արաբ ազգ չկայ ժողովուրդ։

ընկերոջս հարցնում եմ «Ձեր հանրակացարանում արաբներ կա՞ն», «այսի՞նքն արաբ, հա, արաբախօսներ կան, Սիրիացի, Եգիպտացի, ու ոնց որ Պաղեստինցի»։

կը ներէք բայց պէտք է ասեմ՝ ես էշացել էի ։) բոլորը նոյն ազգն են ախր՝ արաբ են, բայց ընդամէնը քաղաքական բաժանումի պատճառով, այսօր մէկը միւսին ասում է Սիրիացի, Լիբանանցի, Սաուդիացի։

հիմայ մենք էլ ասում ենք մասիվցի, կամ բանգլադեշցի, Սփիւռքահայերս շատ լաւ գիտեն թէ ասենք ով է Սասունցի, Վանեցի, Ալաշկերտցի եւ այլն ։Ճ բայց սա զուտ տարածքային բաժանումներ են, բայց բոլորս էլ գիտենք, չէ՞, որ մենք ազգութեամբ Հայ ենք։ իսկ իրենց՝ արաբների մօտ դա վերացել է։

Ովքեր չգիտեն արաբների մասին, ուրեմն համաշխարհային առաջին պատերազմի ժամանակ, բաժանուեցին քաղաքական մասերի, յետոյ երկրորդ պատերազմից յետոյ մեծ մասը ստացաւ անկախութիւն, իհարկէ ցոյցեր կազմակերպելով եւ երթեր անելով զինեալ պայքարով։ Օրինակ Սիրիան, Լիբանանը, եւ այլն։

փաստօրէն 100 տարում, իրենք արդէն մոռացել են իրենց ազգութիւնը։ դեռ աւելի վատն էլ կայ. Եւրոպացիք տարբեր ազգեր են՝ իտալացի, իսպանացի, գերմանացի, բոլորն էլ տարբեր են, բայց հանգիստ մտնում են իրար երկիր, անգամ վիզա պէտք չէ, ոչ մէկ բան պէտք չէ։ իսկ Արաբական երկրներում, պէտք է գնալ եւ ստանալ վիզա։ միայն 2 երկրներ կան որ կարող են մարդիկ գնալ գալ, առանց անձնագրի նոյնիսկ, ուղղակի սոցքարդով, դրանք Սիրիան ու Լիբանան էին։

այսինքն՝ արաբը, Սիրիայի քաղաքացին, եւ արաբը, լիբիայի քաղաքացին, իրար երկրներ գնալու համար պէտք է քաղաքական որոշումով գնան, վիզայով։

Իսկ արաբերէ՞նը, դա էլ է փաստօրէն վտանգի տակ, դէ մենք ունենք չունեն, մի հատ հայերէն վիկիպեդիա ունենք, բնական է մի հատ էլ պէտք է լինի Արաբերէն, չէ՞։ բա չէ, երկու հատ կայ, մէկը արաբերէն վիկին է, միւսը Եգիպտերէն։ ձեռ է՞ք առնում, նոյն լեզուն ա, բայց չէ, մի հատ պէտք է իրենց «բարբառով» լինի։

կարճ ասած՝ ահա թէ ինչու պէտք է մարդիկ հասկանան թէ ԼՂՀ-ն դա նոյն Հայաստանն է, թէ չէ մի 40 տարի յետոյ իմ թոռնիկը կը գնայ մեր հարեւան պետութիւն երեւի վիզայով, ինչու չէ նաեւ, գնայ դեսպանատուն, հարցնեն՝ բա ղարաբաղցի բարեկամից հրաւէր ունէ՞ք (։

մի քիչ խառն եմ գրել, կը ներէք։ ուղղակի ցաւում եմ, ցաւում եմ թէ ինչպէս է ԱՄՆ՞-ը քաղաքականութիւնը բաժանում ազգերին, յետոյ էլ խօսում միասնութիւնից։ ստիպում որ իրար քրֆեն, մէկի լրատուականը ծախուի միւսին, իրար վրայ հաքերային հարցակումներ անեն, ասեն «բա ես սիրիացի եմ, դու սաուդիացի», երբ բոլորը մօտ 5000 տարի արաբ են եղել ու կան, արաբերէն են խօսում բոլորով, բայց 100 տարեկան չեղած երկրով արդէն մոռանում իրենց ինքնութեան մասին։

ցաւոտ բայց տենց։

Պատասխանել մեյլով